معرفي مفاهيم صنعت گردشگري و طبيعت گردي (بخش سوم)

تفاوت ميان اكوتوريسم و گردشگري طبيعت، گردشگري پايدار و گردشگري مسئولانه

اكوتوريسم يكي از مفاهيم صنعت گردشگري اين گونه تعريف مي شود: “سفري مسئولانه به مناطق طبيعي است كه محيط زيست را حفظ مي كند و زندگي مردم محلي را بهبود مي بخشد”. در حالي كه “گردشگري طبيعت” به سادگي سفر به  مناطق طبيعي را توصيف مي كند. اكوتوريسم نوعي از گردشگري مبتني بر طبيعت است كه از جوامع محلي و مقصد هاي زيست محيطي، فرهنگي و اقتصادي بهره مند مي شود. اكوتوريسم نشان دهنده مجموعه اي از اصول و قوانين است كه در جوامع مختلف جهاني موفقيت آميز بوده و توسط صنايع گسترده و پژوهش هاي علمي پشتيباني مي شود. اكوتوريسم، زماني كه بر اساس اين اصول، به درستي اجرا مي شود ، مزاياي توسعه گردشگري اجتماعي و محيط زيستي را نشان مي دهد.

همانند اصطلاح اكوتوريسم، كلماتي مانند گردشگري پايدار و گردشگري مسئولانه در بين مفاهيم صنعت گردشگري و در مفهوم توسعه پايدار با كلمه “پيشرفت” هم ريشه اند. با اين حال پيشرفت با معني “به نيازهاي حال حاضر رسيدگي شود، بدون اينكه به توانايي و نيازهاي نسل هاي آينده فكر شود” (كميسيون برونتلند، ۱۹۸۷) استفاده مي شود. با توجه به اين مفهوم، گردشگري پايدار در سال ۱۹۹۲ با مفهوم زير در دستور كار قرار گرفت: “نيازهاي گردشگران حاضر و مناطق ميزبان را در حين حفاظت و افزايش فرصت ها براي آيندگان تعيين مي كند”.

گردشگري محيط زيست

تعريف مفهومي كه در UNWTO براي گردشگري پايدار ارائه شده

در بين تمام مفاهيم صنعت گردشگري كه بيان شد، رهنمودهايي كه براي توسعه گردشگري پايدار و شيوه هاي مديريتي آن ارائه مي شود، قابل تعميم به همه ي انواع گردشگري در همه نقاط جهان است. اصول گردشگري پايدار به جنبه هاي زيست محيطي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي توسعه صنعت گردشگري اشاره دارد و بايد تعادل مناسبي بين اين سه شاخه براي تضمين ثبات دراز مدت آن ايجاد كرد.

بنابراين گردشگري پايدار، بايد تمام كارهاي زير را در بر بگيرد:

-استفاده بهينه از منابع زيست محيطي كه يك عنصر كليدي در توسعه گردشگري است. همچنين بايد به حفظ فرآيندهاي مهم زيست محيطي يك منطقه و كمك به حفظ ميراث طبيعي و تنوع زيستي آن محيط زيست كوشيد.

-احترام به فرهنگ و روابط اجتماعي جوامع ميزبان را بايد جدي گرفت. جامعه ميزبان بايد ميراث فرهنگي منطقه و زندگي بومي خود را حفظ كند و ارزش هاي سنتي را نگاه دارد. همچنين به درك متقابل و بالا بردن ظرفيت بين فرهنگ هاي مختلف كمك نمايد.

-اطمينان از صرفه اقتصادي طولاني مدت، ارائه مزاياي اجتماعي و اقتصادي را براي تمام سهامداران، توزيع مساوي اقتصادي بين جوامع مختلف، از قبيل اشتغال پايدار و فرصت هاي كسب درآمد و خدمات اجتماعي بهتر براي تمام جوامع ميزبان و افراد موجود در آن و به طبع اين موضوع كمك به كاهش فقر.

-توسعه گردشگري پايدار نياز به مشاركت آگاهانه همه كساني دارد كه در اين وسط سود مي برند و با آن مرتبط هستند. همچنين نياز به رهبري قوي سياسي براي تأمين مشاركت گسترده و ايجاد نظم عمومي دارد. دستيابي به نمود مفهوم گردشگري پايدار يك فرآيند مداوم است و نياز به نظارت مستمر بر روي اثرات آن دارد. هر زمان كه لازم باشد، بايد سريع اقدامات پيشگيرانه و يا اصلاحي لازم براي تغيير روند كار آن انجام گيرد.

-در بين مفاهيم صنعت گردشگري كه داريم، گردشگري پايدار بايد سطح بالايي از رضايت گردشگران را هم حفظ كند. تجربيات معنادار و به ياد ماندني را براي گردشگران فراهم آورد. آگاهي بيشتري به گردشگران، در مورد مسائل انرژي و زندگي پايدار بدهد و ترويج شيوه هاي گردشگري پايدار را در ميان آن ها فراهم سازد.